Ayak Cerrahisi

AYAK CERRAHİSİ NEDİR?

Ayak, insan vücudunun en önemli organlarından biridir. Ayakta durma esnasında isimde de geçtiği gibi yerle temas eden organımızdır. İnsan diğer memelilerden farklı olarak 4 ayak üstünde değil 2 ayak üstünde durur ve bu değişim insanda ayağın anatomik ve fonksiyonel olarak daha kompleks hale gelmesine sebep olmuştur. Normal bir ayak fonksiyonu için ayağın kemik diziliminde anatomik ve mekanik bir bozukluk olmaması ve aynı zamanda ayaktaki bağ dokularının da fonksiyonel olarak sorunsuz çalışması gerekmektedir.

Ayak hastalıkları çok geniş yelpazede bir hastalık grubu olup kemik doku ve yumuşak doku birbiriyle beraber değerlendirilmelidir. Aynı zamanda ayak ve ayak bileği beraber değerlendirilmelidir. Ayak ve ayak bileği kaynaklı tüm ameliyat gereken sorunlar ayak ve ayak bileği cerrahisi başlığı altında gruplandırılabilir. Ayak cerrahisi, ayağın detaylı değerlendirilmesi sonrası ameliyat dışı tedavilerle fayda görmeyeceği düşünülen veya ameliyat dışı tedaviler denenmesine rağmen başarılı olunamayan durumlarda uygulanmaktadır.

AYAK HASTALIKLARI NE BULGULAR VERİR?

Ayak hastalıklarının en önemli bulgusu diğer ortopedik rahatsızlıklarda da olduğu gibi ağrıdır. Ayakta ağrı, ayak kaynaklı bir durumdan kaynaklanacağı gibi başka bir organdaki sorundan dolayı da kaynaklanabilir. Örneğin ayak başparmak ağrısı bu eklemin şekil bozukluğu veya ekleminin kireçlenmesinden (artroz) kaynaklanabileceği gibi gut hastalığı gibi tüm vücudu ilgilendiren bir hastalıktan dolayı da görülebilmektedir. Yanma, karıncalanma, iğnelenme gibi bulgular da çoğu zaman ağrı dışında gibi düşünülse de tıbbi olarak ağrı kategorisi içine girmektedir.

Ağrıdan sonra ayak hastalıklarında diğer önemli bulgu şekil bozukluğudur. Şekil bozukluğu tüm ayağı ve ayak bileğini ilgilendireceği gibi ayağın sadece belirli bir kısmında da bulunabilir. Çoğunlukla ağrı ile şekil bozukluğu beraber görülürken bazı durumlarda ayak şekil bozuklukları ağrısız olabilmektedir. 

Ayak hastalıklarında aynı zamanda ciltte bazı bulgular da görülebilmektedir. Aşırı ve anormal yük binmesine bağlı ciltte oluşan nasırlar ve kallus denilen sertleşmeler de ağrı şikayeti oluşturabilen bulgulardır. Ayak ağrısı ile beraber görülebilen diğer bulgular ayakta şişlik, ayakta kızarıklık ve ayakta oluşan yaralardır.

AYAK HASTALIKLARINDA TANI NASIL KOYULUR?

Detaylı bir öykü ve fizik muayene her hastalıkta olduğu gibi ayak hastalıklarında da hayati derecede önemlidir. Öykü ve fizik muayene sonrası olası tanılara yönelik laboratuvar tetkikleri ve görüntüleme tetkikleri istenerek tanı aşamasına geçilir. Ayağın fizik muayenesi kompleks anatomik ve fizyolojik yapısı nedeniyle uzun sürebilmektedir. Sedyeye uzanır pozisyonda ve yük verirken ayak gözlemlenir ve elle muayene edilir. Eklem hareket açıklıkları, ayakta gözlenen şekil bozuklukları not edilir. Özel testler yapılır ve ayırıcı tanı uygulanır. Ayak hastalıklarında en önemli aşama hastaya tanı koymaktır, bu bazen klinik olarak çok aşikar durumlarda çok kısa sürede ve rahat olabilirken bazen daha detaylı değerlendirme gerekmektedir.

AYAK CERRAHİSİNDE TEDAVİ EDİLEN HASTALIKLAR NELERDİR?

• Ayak ve ayak bileğinin kırık veya çıkıkları
• Ayak ve ayak bileği bağ dokusu yaralanmaları
• Ayak başparmak şekil bozukluğu ve kemik çıkıntısı (Halluks Valgus)
• Ayak ve ayak bileği eklemlerinde kireçlenme (artroz)
• Ayak ve ayak bileği kemiklerinde şekil bozukluğu (deformite)
• Tendon ve tendon kılıfı iltihapları (tendinit ve tenosinovit)
• Ayak parmaklarında pençeleşme
• Bağ yaralanmaları ve bağ iltihapları
• Topuk dikeni (plantar fasit ve kalkaneal spur)
• Ayakta sinir sıkışmaları
• Ayakta fazladan parmak veya parmak yapışıklıkları
• Ayakta nasır ve siğil
• Tırnak batması
• Diyabetik ayak
• Düz tabanlık
• Çarpık ayak
• Morton nöroma
• Düşük ayak

AYAK HASTALIKLARI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Tanı aşamasından sonra ayak hastalıklarının tedavisi hastaya bağlı ve hastanın şikayetlerinin şiddetine göre değişebilmektedir. Genelde hafif şiddetli ayak hastalıklarında medikal tedavi, fizik tedavi ve cihaz tedavi gibi ameliyat dışı tedavi yöntemleri uygulanırken. Ameliyat dışı tedavilerin hepsi uygulanmasına rağmen fayda görmeyen hastalarda ameliyat uygulanabilmektedir. Ayak cerrahisi yani ayak hastalıklarının ameliyatla tedavisi ameliyat dışı tedavilerin başarısız olması halinde uygulanabileceği gibi ameliyat dışı tedavinin fayda etmeyeceği durumlarda birinci basamakta da uygulanabilmektedir.